Aangezien ik op een school les geef waar Chinees een eindexamenvak is, moet ik ook mondelingen afnemen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want hoe moet je dat aanpakken? Wat ga je tijdens het mondeling vragen en hoe bereid je de leerlingen voor? Ik heb een aantal tips die ik in deze blogpost met jullie wil delen.
Allereerst is het fijn om voor jezelf duidelijk te hebben hoe je mondeling eruit gaat zien. Is er één onderdeel of zijn er meerdere? Wat kunnen de leerlingen voorbereiden en wat niet? Is het mondeling alleen of met z'n tweeën?
Om deze vragen te beantwoorden heb ik allereerst rondgekeken bij andere moderne vreemde talen. Ik heb bijvoorbeeld een beoordelingsmodel voor Frans op internet gevonden en ik heb ideeën overgenomen van het Cambridge examen.
Zorg in ieder geval dat de leerling kan beginnen met iets dat hij of zij goed heeft kunnen voorbereiden. Bijvoorbeeld: stel jezelf voor en vertel ten minste je leeftijd, woonplaats en hobby's. De leerling kan dit tot in de puntjes voorbereiden en voelt zich dan meteen wat zekerder over de rest van het mondeling.
Zelf ben ik een groot voorstander van gesprekjes, omdat leerlingen dit ook echt nodig zullen hebben als ze een Chinees tegen komen. Een gesprek met mij als docent heeft als voordeel dat je de leerling kunt helpen (door vragen te stellen waar het antwoord al in staat of door de zin op een andere manier te formuleren). Het nadeel is dat leerlingen dit vaak enger vinden. Als je ervoor kiest leerlingen een gesprek met elkaar te laten voeren, laat ze hier dan in de les mee oefenen en leer ze een aantal handige zinnen. Bijvoorbeeld: "Kun je dat herhalen?"
Bij het beoordelen van het mondeling helpt het enorm als je van tevoren bedacht hebt waar je op gaat letten. Wat is het belangrijkst: een goede grammaticale constructie of een goede uitspraak? Verdient een leerling minder punten als hij of zij een moeilijkere zin maakt, maar daardoor wel meer fouten maakt? Als je op dit soort vragen antwoord hebt, kun je een beoordelingsmodel maken. Laat ook vooral aan de leerlingen weten waar je op gaat letten.
Na afloop van het mondeling vind ik het fijn om feedback van de leerlingen te krijgen. Bij de meeste leerlingen krijg je alleen informatie over het niveau, verder hebben ze geen opmerkingen. Maar soms zit er wel een opmerking tussen waar je iets mee kunt. Vorig jaar heb ik evaluatiebriefjes gemaakt die de leerling moest invullen en daarna moest inleveren, maar online kan het ook. Dit jaar heb ik op It's Learning de Enquête functie gebruikt, maar dat doe ik nooit meer. Hij is zo gebruikers-onvriendelijk dat je tien minuten moet zoeken voordat je weet hoe je vragen moet invoeren. Bovendien moet je, als je de resultaten wil bekijken, elke individuele leerling apart aanklikken. Het is veel handiger om een enquête op te zetten via Google Drive. Dan hoef je alleen de link aan de leerlingen te geven. Het voordeel is dat je dan maar één enquête hoeft te maken in plaats van één per groep en dat je alle resultaten meteen in één overzicht te zien krijgt.
Ten slotte heb ik nog een tip die ik zelf nog niet in de praktijk gebracht heb. Toen ik anderen vertelde dat de leerlingen vaak zenuwachtig zijn voor een mondeling en daardoor slechter scoren, kreeg ik de tip om het lokaal een beetje aan te kleden. Dit kan bijvoorbeeld door een tafelkleedje en een plantje, waardoor het wat aardiger uit ziet. Ook kan ik de leerlingen (in het Chinees uiteraard) een glas water aanbieden. Dan horen ze meteen ook weer wat Chinees. Deze keer heb ik dit nog niet uitgeprobeerd, maar als ik dat straks wel ga doen, zal ik mijn bevindingen met jullie delen!